Jak wypełnić rejestr czynników szkodliwych

przez on with 3 komentarze

Dziś na tematem jest Rejestr Czynników Szkodliwych. Prowadzenie takiego rejestru jest obowiązkiem każdego zakładu pracy w którym stwierdzono występowanie czynników szkodliwych dla zdrowia. Aby omówić temat zacznijmy od samego początku:

Czynniki szkodliwe

Czynniki szkodliwe w środowisku pracy – to czynniki, których oddziaływanie na pracującego prowadzi lub może prowadzić do utraty zdrowia, choroby zawodowej lub innego schorzenia. W zależności od poziomu oddziaływania lub innych warunków czynnik szkodliwy może stać się niebezpieczny, np. hałas.

Główne kategorie czynników szkodliwych to:

  • fizyczne (hałas, hałas ultradźwiękowy, drgania mechaniczne/wibracja, mikroklimat, promieniowanie optyczne, pola i promieniowania elektromagnetyczne),
  • chemiczne (substancje toksyczne, drażniące, uczulające, rakotwórcze mutagenne, upośledzające funkcje rozrodcze),
  • biologiczne makro i mikroorganizmy roślinne oraz zwierzęce (bakterie, wirusy, grzyby, pierwotniaki).

Odpowiedzialność pracodawcy

Jeśli w środowisku pracy występuje choć jeden czynnik szkodliwy dla zdrowia pojawiają się związane z tym obowiązki. Mam tu na myśli przede wszystkim obowiązki, które spadają na pracodawcę ponieważ to on jest odpowiedzialny praktycznie za wszystko co się dzieje na miejscu pracy. To jest bardzo ważne i proszę o tym nie zapominać.

Pracodawca jest odpowiedzialny praktycznie za wszystko co się dzieje na miejscu pracy.

Choć pracodawca może zlecić obowiązki związane z czynnikami szkodliwymi pracownikom, jednak on osobiście podnosi za wszystko odpowiedzialność. W razie błędów np. behapowca może potem żądać od niego odszkodowania na drodze cywilnej. Ale wszelakie kary lub odszykowania w świetle prawa ponosi pracodawca.

Obowiązki pracodawcy

Obowiązek wynika z kodeksu pracy: DZIAŁ DZIESIĄTY Bezpieczeństwo i higiena pracy, Rozdział V Czynniki oraz procesy pracy stwarzające szczególne zagrożenie dla zdrowia lub życia

Art. 226. Pracodawca:

1. ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe związane z wykonywana pracą oraz stosuje niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko,

2. informuje pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywana pracą, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami.

Ten ogólny zapis jest taką podstawą doprecyzowaną przez inne przez inne przepisy.

A więc do obowiązków pracodawcy należy
  • określenie występujących w miejscu pracy czynników szkodliwych
  • w miarę możliwości minimalizacja tych czynników (jeśli jest możliwość np. zastosowanie mniej szkodliwych środków chemicznych, tłumienie drgań lub hałasu)
    • w pierwszej kolejności należy zastosować zabezpieczenia zbiorowe (np. osłony, tłumki na maszynach,)
    • zmiana organizacji pracy minimalizująca oddziaływanie czynników na pracowników
    • jeśli nie można danego czynnika szkodliwego całkowicie wyeliminować należy wyposażyć pracowników w odpowiednie środki ochrony indywidualnej (np. ochronniki słuchu, maski itp.).
  • badania i pomiary natężeń lub stężeń czynników szkodliwych
  • informowanie pracowników o istniejącym niebezpieczeństwie
  • prowadzenie odpowiedniej dokumentacji

Pomiary

Sposób pomiarów czynników szkodliwych dokładnie opisuje Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie badań i pomiar czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy z dnia 2 lutego 2011 Dz.U. 2011 nr 33 poz. 166

Pracodawca wskazuje czynniki szkodliwe dla zdrowia w środowisku pracy, dla których wykonuje się badania i pomiary, (…) ze szczególnym uwzględnieniem:
1. rodzaju tych czynników oraz ich właściwości;
2. procesów technologicznych i ich parametrów;
3. wyposażenia technicznego, w tym maszyn, urządzeń, instalacji i narzędzi, które mogą być źródłem emisji czynników szkodliwych dla zdrowia, z uwzględnieniem wyników pomiarów tej emisji dostarczanych przez producentów;
4. środków ochrony zbiorowej i danych dotyczących ich użytkowania;
5. organizacji pracy i sposobu wykonywania pracy;
6. rzeczywistego czasu narażenia na oddziaływanie czynników szkodliwych dla zdrowia, z uwzględnieniem obowiązującego u pracodawcy systemu i rozkładu czasu pracy.

Badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy wykonują laboratoria,
które uzyskały akredytację w tym zakresie na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2010 r. Nr 138, poz. 935).

Częstotliwość pomiarów

W przypadku występowania szkodliwego dla zdrowia czynnika chemicznego lub pyłu wykonuje badania w następujących okresach czasu:

  •  jeżeli podczas ostatniego badania i pomiaru stwierdzono stężenie czynnika szkodliwego dla zdrowia powyżej 0,5 wartości Najwyższego Dopuszczalnego Stężenia (NDS) – badania należy wykonać co najmniej raz w roku
  • jeśli podczas ostatniego badania i pomiaru stwierdzono stężenie czynnika szkodliwego dla zdrowia w granicach od 0,1 do 0,5 Najwyższego Dopuszczalnego Stężenia (NDS) – badania należy wykonać co najmniej raz na dwa lata
  • Jeżeli wyniki dwóch ostatnich badań i pomiarów szkodliwych dla zdrowia czynników chemicznych lub pyłów, nie przekroczyły 0,1 wartości NDS, pracodawca może odstąpić od wykonywania badań i pomiarów.

W przypadku występowania czynnika chemicznego o dla którego została ustalona wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia pułapowego należy wykonywać pomiary ciągłe.

W przypadku występowania czynnika o działaniu rakotwórczym lub mutagennym

  •  powyżej 0, 5 NDS – co najmniej raz na trzy miesiące
  • od 01 do 0,5 NDS – co najmniej raz na sześć miesięcy
  •  jeśli wyniku dwóch ostatnich badań wykazały poniżej 0,1 NDS można odstąpić od badań

W przypadku promieniowania optycznego

  •  powyżej 0,7 wartości Maksymalnej Dopuszczalnej Ekspozycji (MDE) – co najmniej raz w roku
  • od 0,4 do 0,7 MDE co najmniej raz na dwa lata
  • jeśli wyniki dwóch ostatnich badań wykazały poniżej 0,4 MDE można odstąpić od badań

W przypadku występowania czynnika fizycznego, występującego w postaci hałasu, hałasu ultradźwiękowego, drgań mechanicznych działających na organizm człowieka

  • powyżej 0,5 wartości Najwyższego Dopuszczalnego Natężenia NDN – co najmniej raz w roku
  • od 0,2 do 0,5 NDN – co najmniej raz na dwa lata
  •  jeżeli podczas dwóch ostatnich badań i pomiarów natężenie czynnika nie przekraczało 0,2 wartości NDN, pracodawca może odstąpić od wykonywania badań i pomiarów

Wartości NDS i NDN

Jeśli ktoś chce na własne potrzeby poznać wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń lub natężeń odsyłam do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 6 czerwca 2014 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy Dz.U. 2014 poz. 817

Przypominam, że badania muszą być wykonane przez akredytowane laboratoria. Widziałem wyniki różnych badań, wykonywane przez różne firmy. Zawsze w tych wynikach znajdowały się informacje:

  • wysokość NDN lub NDS
  • wysokość stężenia badanego czynnika
  • stosunek zbadanego stężenia do NDS lub NDN

Rejestr Czynników Szkodliwych

Badania czynników szkodliwych należy umieścić w stosownym rejestrze, którego wzór jest dokładnie opisany w przepisach.

Rejestr Czynników Szkodliwych – wzór do pobrania rejestr.doc

 

Jego wypełnienie jest bardzo proste. Należy wpisać:

  • dane dotyczące zakładu pracy
  • jaki czynnik niebezpieczny występuje
  • stan załogi zakładu pracy
  • oraz wyniki badań na karcie badań i pomiarów czynników szkodliwych

Jeśli w danym roku nie ma robionych pomiarów nie wypełniamy karty badań i pomiarów czynników szkodliwych. Wypełniamy tylko pierwszą stronę.

 


3 Odpowiedzi

  1. Kamil
    | Odpowiedz

    Czyli nie jest wymagane prowadzenie rejestru gdy nie stwierdzono czynników szkodliwych ?

  2. anna
    | Odpowiedz

    nr kart możemy nadać sobie sami n.p. kolejnej

  3. Wiktoria Kwiecien
    | Odpowiedz

    Witam,

    „0,5 wartości Najwyższego Dopuszczalnego Natężenia NDN – co najmniej raz w roku
    od 0,2 do 0,5 NDN – co najmniej raz w roku

    chyba wkradł się tutaj jakiś błąd”

Dodaj komentarz