Wypadek przy pracy to jedno z najważniejszych jeśli nie najważniejsze pojęcie w całym BHP. Wierzcie lub nie ale nie wszyscy wiedzą, że nie każdy wypadek na terenie zakładu pracy jest wypadkiem przy pracy. Brak wiedzy części słuchaczy mojego ostatniego szkolenia skłonił mnie do niniejszego wpisu.
Wypadek przy pracy
Definicje wypadku przy pracy zawiera Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Dz.U. 2002 nr 199 poz. 1673
Definicja wypadku przy składa się z czterech elementów. Podważenie choćby jednego z nich powoduje że zdarzenie nie będzie zakwalifikowane jako wypadek przy pracy. Choćby miejsce wypadku było w samym środku zakładu pracy wcale nie musi to oznaczać, że mamy do czynienia z wypadkiem przy pracy.
Zdarzenie nagłe
Nagłość zdarzenia nie należy pojmować w sensie potocznym. Nagłość oznacza, że zdarzenie miało miejsce podczas jednej zmiany roboczej.
Przyczyna zewnętrzna
Przyczyna zewnętrzna – drugi warunek uznania określonego zdarzenia za wypadek przy pracy – występuje wówczas, gdy do urazu dochodzi w wyniku oddziaływania na człowieka czynnika występującego poza nim. Mogą to być następujące czynniki:
- urazy spowodowane działaniem elementów ruchomych, luźnych, ostrych i wystających , maszyn, urządzeń, narzędzi
- działanie zbyt wysokich lub zbyt niskich temperatur,
- działanie energii elektrycznej,
- działanie substancji chemicznych,
- wysiłek fizyczny niezbędny do wykonywania danej pracy (np. dźwiganie ciężaru – nawet jeśli nie zostaną przekroczone dopuszczalne normy)
- urazy spowodowane potknięciem i upadkiem
Podczas wypadku nie mamy do czynienia z przyczyną zewnętrzną jeśli uraz był spowodowany chorobą pracownika. Może w miejscu pracy pracownik mieć na przykład wylew, zakrzep lub inne bardzo bolesne i grożące życiu zdarzenie. Ale nie zostanie ono uznane za wypadek przy pracy jeśli było spowodowane przyczyną wewnętrzną poszkodowanego.
Uraz lub śmierć
Urazem możemy nazwać przerwanie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działań czynnika zewnętrznego. Do celów badania wypadków przy pracy klasyfikuje się urazy według ich rodzaju i umiejscowienia.
Związek z pracą
Wspomniana Ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych określa związek z pracą w następujący sposób:
- Podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
- Podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
- W czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Rodzaje wypadków przy pracy.
Wypadek śmiertelny
Za śmiertelny wypadek przy pracy uważa się wypadek w wyniku, którego nastąpiła śmierć w okresie nieprzekraczalnym do sześciu miesięcy od dnia wypadku.
Wypadek ciężki
Za ciężki wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.
Wypadek zbiorowy
Za zbiorowy wypadek przy pracy uważa się wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby.
Wypadek lekki
Bardzo często omawiając wypadki przy pracy zapomina się o wypadkach lekkich. Chodzi o te wypadki przy pracy, które nie spełniają kryterium wypadku ciężkiego ani zbiorowego.
Wypadek zrównany z wypadkiem przy pracy
Na równi z wypadkiem przy pracy traktuje się wypadek, któremu uległ pracownik:
- W czasie podróży służbowej, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonaniem powierzonych mu zadań
- Podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony
- Przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.
Wypadek w drodze do pracy lub z pracy
Definicję tego zdarzenia podano w Ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227.
Jednakże od tej definicji istnieją odstępstwa:
- Jeżeli przerwa podczas drogi do lub z pracy była życiowo uzasadniona i jej czas nie przekraczał granic potrzeby,
- Gdy droga, nie będąc drogą najkrótszą, była dla ubezpieczonego, ze względów komunikacyjnych, najdogodniejsza.
Za drogę do pracy lub z pracy uważa się, oprócz drogi z domu do pracy lub z pracy do domu, drogę do miejsca lub z miejsca:
- innego zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego;
- zwykłego wykonywania funkcji lub zadań zawodowych albo społecznych;
- zwykłego spożywania posiłków;
- odbywania nauki lub studiów.
Dodaj komentarz